Gemeenten hielden in 2015 samen bijna 1,2 miljard euro over voor taken voor maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en jeugdzorg, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag op basis van opgaven van gemeenten.
Dat is opmerkelijk omdat veel gemeenten in het afgelopen jaar juist aangaven een tekort te hebben.
Als gevolg van de decentralisatie zijn per 1 januari 2015 veel maatschappelijke taken van het Rijk en provincies aan de gemeenten overgedragen. Gemeenten ontvingen dat jaar 13,8 miljard euro voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg.
Aan maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg waren gemeenten 12,7 miljard euro kwijt, zodat ze bijna 1,2 miljard overhielden.
Voor de uitvoering van taken voor werk en inkomen ontvingen gemeenten in 2015 ruim 11,3 miljard euro, 400 miljoen euro minder dan er werd uitgegeven. Het budget voor deze taken kwam bijna volledig van het Rijk.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) wil nader onderzoek naar het geld bedoeld voor jeugdzorg en thuishulp dat vorig jaar op de plank bleef liggen. "De ene gemeente houdt geld over, de andere kampt met tekorten. Een nadere analyse is wenselijk", stelt VNG maandag.
De koepelorganisatie wijst er ook op dat het bedrag dat vorig jaar niet is uitgegeven niet verloren gaat, maar wordt gereserveerd voor dit jaar en later. "Gemeenten hebben terughoudend begroot, en terecht. Lange tijd was er onduidelijkheid over het budget en de aantallen cliënten."
Bij verantwoordelijk staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) roept het overschot vragen op waarover hij snel wil overleggen met de gemeenten. "In ieder geval werpt dit een totaal ander licht op de signalen van sommige gemeenten die denken dat ze geld tekortkomen voor Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en jeugd. Daarmee voeren we voortaan een ander gesprek'', aldus Van Rijn.
"Bij kwalitatief goede zorg voor kinderen hoort een redelijke prijs. Gemeenten die zeggen dit niet te kunnen betalen, hebben nu zeker iets uit te leggen'', stelt Jeugdzorg Nederland.
Seniorenorganisatie ANBO is verbijsterd over de omvang van de Wmo-overschotten bij gemeenten. "Het is nauwelijks te bevatten dat er maar liefst 1,2 miljard euro overblijft'', aldus de organisatie. "We blijven het zeggen: er zijn gemeenten die het heel goed doen. Maar wanneer je zúlke absurde overschotten hebt, dan kan je vraagtekens zetten bij de taakopvatting van veel gemeenten.''